1- آزمايش ساده چيست؟
آزمايش ساده براي تعيين علّت و معلول به کار مي‌رود. بنابراين، از اين نوع مطالعه غالباً براي تعيين تأثير درمان استفاده مي‌شود. در يک آزمايش ساده، شرکت‌کنندگان به طور تصادفي در يکي از دو گروه قرار داده مي‌شوند. عموماً يک گروه، گروه گواه يا کنترل هستند و هيچ نوع درماني دريافت نمي‌کنند، در حالي که گروه ديگر، گروه آزمايشي هستند و مورد درمان قرار مي‌گيرند.
2- اجزاء آزمايش ساده
فرضيه آزمايشی: جمله‌اي است که پيش‌بيني مي‌کند که درمان باعث تأثيري خواهد شد. فرضيه آزمايشي همواره به صورت يک جمله علت و معلولي عبارت‌بندي مي‌شود.
فرضيه صفر: فرضيه‌اي که درمان آزمايشي داراي هيچ تاثيري بر شرکت‌کنندگان يا متغيرهاي وابسته نخواهد بود. ذکر اين نکته اهميت دارد که ناکامي در يافتن تأثير درمان به معني اين که هيچ تأثيري وجود ندارد نيست. درمان ممکن است بر روي متغير ديگري که پژوهشگران در آزمايش فعلي مورد ارزيابي قرار نداده‌اند، اثر داشته باشد.
متغير مستقل: متغير درمان که توسط آزمايش کننده دستکاري شده است.
متغير وابسته: پاسخ يا واکنشي که آزمايش کننده اندازه‌گيري مي‌کند.
گروه گواه: تشکيل شده است از افرادي که به طور تصادفي انتخاب شده‌اند و درماني دريافت نمي‌کنند. اندازه‌ها و مقياس‌هاي گرفته شده از گروه گواه بعداً با آن‌هايي که از گروه آزمايشي گرفته شده مقايسه مي‌شود تا مشخص گردد که درمان تأثيري داشته يا نه.
گروه آزمايشي: تشکيل شده است از افرادي که به طور تصادفي انتخاب شده‌اند و مورد درمان قرار مي‌گيرند. امتياز اين شرکت‌کنندگان با آن‌ها که در گروه گواه قرار دارند مقايسه مي‌شود تا مشخص گردد که درمان تأثيري داشته است يا نه.
3- تعيين نتايج آزمايش ساده
پس از آن که داده‌ها از آزمايش ساده جمع‌آوري گرديد، پژوهشگران به مقايسه نتايج گروه آزمايشي با نتايج گروه گواه مي‌پردازند تا تعيين کنند که درمان تأثيري داشته است يا نه. امّا چگونه پژوهشگران اين تأثير را تعيين مي‌کنند؟ به دليل آن که همواره امکان خطا وجود دارد، هيچگاه نمي‌توانيم به طور صد در صد از رابطه بين دو متغير اطمينان يابيم. با وجود اين، راه‌هايي براي تعيين اين که به احتمال زياد رابطه معني‌داري وجود دارد، در دست است.
آزمايش‌کنندگان از آمار استنباطي براي تعيين اين که آيا نتايج يک آزمايش، معني‌دار است استفاده مي‌کنند. آمار استنباطي، شاخه‌اي از علوم است که به نتيجه‌گيري و استنتاج درباره کلّ جمعيت براساس اندازه‌ها و مقياس‌هاي استخراج شده از يک نمونه آماري از آن جمعيت مي‌پردازد.
کليد اصلي براي تعيين اين که درمان تأثير داشته يا نه، اندازه‌گيري معناداري آماري است. معناداري آماري نشان مي‌دهد که رابطه بين متغيرها احتمالاً تصادفي نيست و يک رابطه واقعي به احتمال زياد بين دو متغير وجود دارد.
معناداري آماري غالباً چنين نشان داده مي‌شود:
p<0/05
مقدار p کمتر از 05/0 نشان مي‌دهد که احتمال به دست آوردن اين نتيجه، صرفاً از روي شانس يا تصادف، کمتر از 5 درصد است. ابزارهاي متفاوتي براي اندازه‌گيري معناداري آماري وجود دارد. نوع آزمايش آماري مورد استفاده، عمدتاً بستگي به نوع طراحي استفاده شده براي پژوهش دارد.
ترجمه: کلينيک الکترونيکي روان‌يار
منبع
* "The Simple Experiment", Kendra cherry,
http://psychology.about.com
مقالات مرتبط
آزمايش کلاسيک روان‌شناسي
| 
