استرس به خودی خود یک مشکل جدّی است امّا گاهی باعث تغییراتی در الگوی زندگی سالم فرد می‌شود که آن تغییرات به نوبه خود باعث استرس باز هم بیشتر می‌گردند! برای مثال، هنگامی که تحت فشار استرس قرار داریم غذاهای نامناسبی را برای خوردن انتخاب می‌کنیم و متأسفانه این انتخاب نامناسب، در بلند مدّت علاوه بر سایر مشکلات، استرس بیشتری نیز برای ما به وجود خواهد آورد. استرس به شیوه‌های زیر می‌تواند بر تغذیه ما تاثیر بگذارد (هنگام خواندن این مطلب، توجه کنید که آیا این موارد برای خود شما پیش آمده است؟):

• نوشیدن بیش از حدّ قهوه: مردم معمولاً تحت فشارهای کاری یا عصبی به نوشیدن قهوه (یا چای پررنگ) پناه می‌برند و از آن به عنوان وسیله‌ای برای رفع خستگی استفاده می‌کنند. این کار رفته‌رفته به صورت الگوی قهوه‌خوری بیش از حدّ آن‌ها در طول شبانه‌روز در می‌آید.
• خوردن غذاهای نامناسب: با افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس)، افرادی که تحت فشار استرس قرار دارند تمایل بیشتری به غذاهای چرب، شیرین و شور پیدا می‌کنند.
• حذف وعده‌های غذا: یکی دیگر از کارهایی که افرادی که تحت فشار استرس قرار دارند انجام می‌دهند، حذف وعده‌های غذاست. آیا تا کنون برای شما پیش آمده است که به دلیل آن که دیرتان شده است بدون صرف صبحانه با عجله از خانه خارج شده باشید و یا به دلیل نخوردن ناهار کافی، عصر احساس گشنگی کرده باشید؟
• پرخوری بی‌اراده: استرس از طرف دیگر می‌تواند باعث پرخوری بی‌اراده و خارج از کنترل گردد. غذا خوردن هنگامی که گشنه نیستیم و یا خوردن غذاهایی که برای ما بد است. آیا تا کنون چنین چیزی برای شما پیش آمده است؟
• فراموش کردن آب: در زندگی پرمشغله امروز، نوشیدن آب به مقدار کافی، به راحتی فراموش می‌شود. در پژوهشی که اخیراً در امریکا صورت گرفت مشخص شد که درصد بالایی از آمریکایی‌ها اصلاً آب نمی‌نوشند و آب را فقط از طریق قهوه یا سایر مشروبات به بدنشان می‌رسانند. آیا شما روزانه هشت لیوان یا حداقل چهار لیوان آب می‌نوشید؟
• غذاهای آماده: مردم روزگار ما کمتر از نسل پیش از خود در خانه غذا می‌خورند، فقط به این دلیل که رفتن به همبرگر فروشی، پیتزا فروشی یا رستوران‌های مشابه راحت‌تر از رفتن به خانه و غذا پختن است. متأسفانه این الگوی مصرف غالباً ناسالم است.
• رژیم‌های غذایی: به دلیل افزایش وزن ناشی از استرس، بسیاری از مردم عمداً غذای کمتری از آنچه بدنشان احتیاج دارد می‌خورند و یا به منظور کاهش وزن به سوی رژیم‌های غذایی خطرناک روی می‌آورند. رژیم‌هایی که تعادف مصرف میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین و کربوهیدرات‌های سالم در آن‌ها وجود ندارند می‌توانند در بلند مدّت برای سلامتی شما زیان‌آور باشند، هر چند ممکن است در کوتاه مدّت جالب به نظر برسند.

این عادت‌های ناسالم به طرق مختلف می‌تواند به بدن ما آسیب رساند. در زیر به برخی از آن‌ها اشاره شده است:

• عدم تعادل قند خون: هنگامی که ما غذای کافی نخوریم و یا هنگامی که غذای سالم به قدرکافی نخوریم (مثلاً غذاهایی با مقدار کم پروتئین و کربوهیدرات‌های سالم، شکر فراوان و نظایر آن)، با نوسان قند خون مواجه خواهیم شد. این نوسان می‌تواند در کوتاه مدّت به بدخلقی، خستگی، کم‌تمرکزی و سایر پیامدهای منفی و در بلند مدت به مشکلات سلامتی بزرگتر نظیر قندخون بالا و دیابت بیانجامد.
• اثرات جانبی کافئین: کافئین زیاد، در کنار اثرات منفی دیگر، می‌تواند به بی‌تمرکزی، کاهش کارایی و اثربخشی، اختلال خواب و افزایش سطح کورتیزول در خون بیانجامد.
• به خطر افتادن سلامتی: تغذیه نامناسب ضریب ایمنی بدن را کاهش می‌دهد و فرد را بیشتر در معرض بیماری‌های مختلف قرار می‌دهد. و همان طور که خودتان می‌توانید تصوّر کنید این امر به مشکلات دیگر و از جمله افزایش سطح استرس منجر می‌گردد.

ترجمه: کلینیک الکترونیکی روان‌یار

منبع

http://psychology.about.com

مقالات مرتبط

* مبانی پزشکی استرس، افسردگی، اضطراب، بی‌خوابی و اعتیاد